وەزیری دەرەوەی ئێران، پلانی فەرەنسا، ئەڵمانیا و بەریتانیا "ناڕەوا" و "ئیستفزازی"یە.
٢٠/١١/٢٠٢٤ هەواڵ
لە سەروبەندی کۆبوونەوەی دەستەی بەڕێوەبەرانی ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆمی، وەزیری دەرەوەی ئێران ڕایدەگەیەنێت کە پلانی فەڕەنسا، ئاڵمان و شانشینی یەکگرتوو بۆ خستنەڕووی بڕیارنامەیەک لە دژی کۆماری ئیسلامی لەم دانیشتنەدا "ناڕەوا"یە و ". ئیستفزازی".
بەرەبەیانی ڕۆژی چوارشەممە 30ی ئەم مانگە، عەباس ئاراغچی، لە پەیوەندییەکی تەلەفۆنیدا لەگەڵ هاوتا فەرەنسییەکەی، ژان نۆئێل بارۆ، ڕایگەیاند، ئەم کارە بابەتەکە ئاڵۆزتر دەکات. بڕیارە ڕۆژی چوارشەممە 30ی ئەم مانگە کۆبوونەوەی دەستەی بەڕێوەبەری ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆمی بەڕێوەبچێت و بەگوێرەی ئاژانسی ڕۆیتەرز، زلهێزەکانی ئەوروپا بەنیازن لەم کۆبوونەوەیەدا بڕیارنامەیەک دژی ئێران دەربکەن.
ئەم پلانە پاڵپشتی ئەمریکاش هەیە. کۆبوونەوەی دەستەی بەڕێوەبەرانی ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆمی لە دۆخێکدا بەڕێوەدەچێت کە ئاڵۆزییەکانی نێوان کۆماری ئیسلامی ئێران و زلهێزەکانی ڕۆژئاوا لەسەر بەرنامەی ئەتۆمی تاران بەردەوامە. لەم پێوەندییەدا سێ وڵاتی ئەورووپایی (فەرەنسا، ئەڵمانیا و بەریتانیا) بە پاڵپشتیی ئەمەریکا هەوڵ دەدەن بڕیارنامەیەک لە دژی ئێران بخەنەڕوو، کە پێدەچێت کاردانەوەی کارەکانی تاران و سنووردارکردنی هاوکارییەکانی لەگەڵ ئاژانسەکە بێت. هەڵوێستی ئێران: عەباس ئاراغچی، وەزیری دەرەوەی ئێران، هاوتا فەرەنسییەکەی بە "ئیستفزازی" و "ناڕەوا" ناوبرد و هۆشداریشیدا لەوەی کە کارێکی لەو شێوەیە دۆخەکە ئاڵۆزتر دەکات. پێدەچێت بە هۆشداریدان لە دەرئەنجامەکانی ئەم بڕیارنامەیە هەوڵی ئەوە بدات کە وڵاتانی ئەوروپایی هەڵوێستی توندتر بگرنەبەر. هۆکارەکانی نیگەرانی ئەوروپا و ئەمریکا: زلهێزەکانی ڕۆژئاوا پێیان وایە کە ئێران لە چوارچێوەی ڕێککەوتننامەی JCPOA و سەرپەرشتی ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆمی بە تەواوی ئەرکە نێودەوڵەتییەکانی خۆی جێبەجێ نەکردووە. سنوورداربوونی دەستڕاگەیشتن بە دامەزراوە ئەتۆمییەکانی ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ناڤۆکی و پێشهاتەکانی ئەم دواییە لە بواری پیتاندنی یۆرانیۆم، نیگەرانییەکانیان لە ئەگەری میلیتاریزەکردنی بەرنامە ئەتۆمییەکەی ئێران زیاتر کردووە.
دیدگای کۆبوونەوەکە: ١. کۆبوونەوەی ئەنجوومەنی پارێزگاران لەم دۆخەدا دەتوانێت ببێتە هۆی بڕیاردانی گرنگ سەبارەت بە داهاتووی کارلێکەکانی ئاژانس لەگەڵ ئێران. لە لایەکی دیکەوە پشتیوانی ئەمریکا لە گەڵاڵەی پێشنیارکراوی ئەو بڕیارنامەیە، چڕبوونەوەی گوشارە نێودەوڵەتییەکان بۆ سەر کۆماری ئیسلامی نیشان دەدات. دەرئەنجامە ئەگەرییەکان: ١. ئەگەر بڕیارنامەیەک دژ بە ئێران دەربکرێت، ئەم پرسە دەتوانێ بنەمایەک بۆ زیادبوونی گوشارە دیپلۆماسی و ئابوورییەکان بۆ سەر تاران دابین بکات. لە هەمان کاتدا ئێران لەوانەیە بە کەمکردنەوەی زیاتری هاوکارییەکانی لەگەڵ ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ناڤۆکی وەڵام بداتەوە و تەنانەت هەڕەشەی کشانەوەی لە پەیماننامەی قەدەغەکردنی چەکی ئەتۆمی (NPT) بکات، کە دەتوانێت گرژییەکان بەرەو بەرزایی نوێ بەرز بکاتەوە.